خواص تخمه

خواص تخمه و دانستنی‌های انواع تخمه

در ایران مصرف تخمه متداول می‌باشد و تولید آن نیز در مقایسه با دیگر آجیل‌ها به‌صورت خانگی نیز بیشتر متداول است. درگذشته‌های نه‌چندان دور تخمه هندوانه محبوبی پس از خوردن هندوانه نگهداری می‌شد و پس از رسیدن آن به مقداری مناسب شسته شده و بعد از بو دادن مصرف می‌گردید. تخمه کدو و تخمه آفتابگردان نیز از این امر مستثنا نبودند.

تخمه جزو تنقلاتی است که مصرف آن مانند سایر آجیل‌ها محدود به مراسم خاصی نیست. خیلی از مردم عادت به شکستن تخمه در برابر تلویزیون و هنگام تماشای فیلم و فوتبال، استادیوم‌های ورزشی و حتی برخی سینماها و … دارند!

در اینجا قصد داریم تا درباره برخی از خواص تخمه و ویژگی‌های آن به‌اختصار صحبت کنیم.خ

• تخمه کدو

تخمه کدو برای صدها سال از محبوبیت برخوردار بوده و قدمت آن به اوایل ۱۳۰۰ میلادی و زمانی که ساکنان بومی آمریکا از آن به خاطر خواص غذایی و داروئی‌اش ستایش می‌کردند می‌رسد. پس از رسیدن آن به اروپا این دانه‌ها به جزء جدایی‌ناپذیر رژیم غذایی بسیاری از مناطق اروپای شرقی و مدیترانه تبدیل شد. امروزه دانه‌های کدو به آداب‌ورسوم غذایی و دارویی در هند و دیگر مناطق آسیا واردشده است. ایران جزو تولیدکنندگان عمده این آجیل بوده و استان آذربایجان غربی پیشتاز تولید تخمه کدو می‌باشد.

خواص روغن تخم کدو برای سلامتی تحسین‌برانگیز است ولی نکته جالب این است که به‌طور شگفت‌انگیزی منبع بالقوه‌ای برای سوخت طبیعی می‌باشد.

روغن این ماده غذایی به خاطر داشتن اسیدهای چرب، ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری به‌عنوان خوراکی مؤثر در محافظت از پوست به‌حساب می‌آید. استفاده از روغن تخمه‌کدو برای پوست و روش‌های معمول زیباسازی در درمان آکنه، مبارزه با رادیکال‌های آزاد مخرب و مرطوب کردن پوست مؤثر است.

• تخمه آفتابگردان

همان‌طور که از نام آن پیداست محصولی از گل آفتابگردان می‌باشد. اگرچه از این تخمه به‌ندرت در آجیل‌های آیینی استفاده می‌شود ولی خواص بی‌نظیری دارد.

طبق گفته انجمن ملی گل آفتاب گردان آمریکا، این گل‌ها بومی آمریکای شمالی می‌باشند. این گل توسط اروپائیان به این قاره و ازآنجا به روسیه رسید. در آنجا برای نخستین بار به‌عنوان یک محصول صنعتی کشت شد و برای روغن‌گیری جمع‌آوری گردید. زمان زیادی از سال ۱۸۰۰ میلادی نگذشته بود که این گل دوباره به آمریکای شمالی بازگشت.

دانه‌های آفتاب‌گردان منبع بی‌نظیر مواد مغذی حیاتی نظیر ویتامین E بوده و به‌عنوان منبعی از گاما توکوفرول (نوعی از ویتامین E) شناخته می‌شوند. ویتامین E آنتی‌اکسیدانی بسیار قدرتمند می‌باشد و در بسیاری از آجیل‌ها و دانه‌ها یافت می‌شود ولی تخمه آفتاب‌گردان یکی از بهترین منابع طبیعی آن بوده و به‌شدت بر ضد رادیکال‌های آزاد مخرب مبارزه می‌نماید.

تخمه آفتابگردان به دلیل کاهش کلسترول بد و جلوگیری از فشارخون به‌شدت به‌سلامتی قلب و عروق کمک می‌کند. بعلاوه از دیگر اثرات مثبت آن جلوگیری از سرطان، کاهش سردرد، گرفتگی عضلات، کمک به سم‌زدایی، سلامتی پوست است.

این تخمه خواص بی‌نظیری دارد و به خاطر قیمت ارزانش می‌تواند جایگزین بسیار مناسبی برای اسنک‌های مضر باشد.

• تخمه ژاپنی

شاید گمان کنید ریشه این تخمه به کشور ژاپن می‌رسد ولی درواقع تخمه ژاپنی، دانه نوعی هندوانه است که پیش‌ازاین در روستای جابان از توابع دماوند کاشته می‌شده و پس از گذر زمان از تخمه جابونی به تخمه ژاپنی تغییر نام داده است. این تخمه یکی از ارقام اصلی آجیل ایرانی است و در مراسم‌های سنتی ایرانیان مانند نوروز به‌وفور استفاده می‌شود.

این آجیل منبع غنی از چربی‌های غیراشباع و ریزمغذی‌های مختلف است. باید توجه داشت نباید در مصرف این تخمه زیاده‌روی شود زیرا به دلیل پوست سختش می‌تواند به دندان‌ها آسیب برساند. همچنین افرادی که چربی خون بالایی دارند هم باید در مصرف آن احتیاط کنند.

• تخمه هندوانه

این تخمه در حقیقت مربوط به هندوانه محبوبی می‌باشد. همه ایرانیان با میوه هندوانه به‌طور کامل آشنایی دارند! تقریباً همه ما در روزهای گرم تابستان از آن به‌عنوان میوه‌ای برای رفع عطش استفاده کرده‌ایم. بسیاری از ما مادران و مادربزرگانمان را در حال جدا کردن، شستن، خشک‌کردن و تفت دادن تخمه هندوانه دیده‌ایم.

خواص این تخمه مانند تخمه جابونی بوده و تفاوت چندانی با آن ندارد.